Er zijn verschillende manieren in de loop der jaren ontstaan die gebruikt worden om mensen via Bitcoin op te lichten. Veel van deze vormen van oplichting zijn niet uniek aan Bitcoin (of andere cryptocurrencies), maar werden hiervoor al langer gebruikt met reguliere bankrekeningen. Voor goed geïnformeerde gebruikers is het meestal relatief eenvoudig om dit soort praktijken te herkennen. Dit artikel is bedoeld om mensen die nog niet zo bekend zijn met Bitcoin te informeren over de potentiële risico’s waar u op moet letten bij het gebruik ervan.
Bitcoin transacties zijn onomkeerbaar en optioneel anoniem. Dit wil zeggen dat het mogelijk is voor een gebruiker om bitcoins te ontvangen zonder de ware identiteit prijs te geven. In sommige situaties is het erg nuttig dat dit mogelijk is, maar het betekent wel dat u als gebruiker een belangrijke verantwoordelijkheid heeft om zelf te voorkomen dat u slachtoffer wordt van oplichting. Bij een geval van oplichting via Bitcoin is het namelijk meestal onmogelijk de transactie ongedaan te maken of de verantwoordelijke partij te identificeren.
High Yield Investment Programs
Er zijn een hoop programma´s op Internet actief waarbij mensen aangeraden wordt om investeringen te doen via Bitcoin. Vaak worden hierbij abnormaal hoge rentes beloofd en krijgt u een beloning als u andere nieuwe deelnemers weet te werven. Het is altijd belangrijk om sceptisch te zijn als er ongebruikelijk hoge rente beloofd wordt op uw investering. Een investering van 100 euro zou bij een rente van 1% per dag na een periode van drie jaar tenslotte een bedrag van ruim vijf miljoen euro opleveren. Dit fenomeen bestaat al langer dan Bitcoin en is bekend onder de term High Yield Investment Program. Deze vorm van fraude is een soort mix van een piramidespel, ponzifraude en Multi Level Marketing.
Charles Ponzi
Bernard Madoff
Het mag duidelijk zijn dat dit soort opbrengsten niet vol te houden zijn, wat er in de praktijk meestal gebeurt is dat eerdere investeerders uitbetaald worden met de inleg van latere investeerders. Vaak wordt bij dit soort programma’s niet duidelijk aangegeven wie er voor verantwoordelijk zijn, of worden er namen genoemd van mensen over wie verder op Internet niks terug te vinden is. De kans is groot dat u uw volledige inleg verliest als u besluit om deel te nemen aan een programma als dit. Als u er toch daadwerkelijk geld mee verdient, kan het vaak reputatieschade en juridische gevolgen opleveren.
Phishing via nepsites
Het komt helaas regelmatig voor dat er nepsites worden ontdekt die sprekend lijken op legitieme veelgebruikte Bitcoin sites. U krijgt op zo´n site bijvoorbeeld een bitcoinadres te zien alsof het van u is, terwijl u er zelf geen toegang toe heeft. Zodra u hier bitcoins naartoe stuurt, worden de bitcoins doorgesluisd naar andere adressen van de oplichter. Voordat zo´n site eenmaal van het internet wordt afgehaald, zijn er vaak alweer enkele maanden verstreken en heeft de oplichter veel geld verdiend.
Het is te allen tijde belangrijk dat u altijd goed controleert of u daadwerkelijk de juiste site bezocht heeft. Een simpele typefout kan genoeg zijn om te zorgen dat u op een nepsite terecht komt. Een voorbeeld van een site waarbij u hiervoor goed moet oppassen is bitaddress.org. U kunt het adres kopiëren en plakken in Google en controleren of er iets over de site wordt vermeld. Er wordt vaak aangeraden om te kijken of u een groen slotje in uw browser ziet, links naast het adres, maar we zien tegenwoordig steeds vaker dat oplichters een certificaat gebruiken voor hun site. Een groen slot is dus geen garantie dat de site die u bezoekt echt is.
Tech scam
Een veel voorkomende vorm van oplichting is de tech scam. Vaak worden er voor deze methode van oplichting reguliere bankrekeningen gebruikt, maar helaas wordt Bitcoin er tegenwoordig soms ook voor misbruikt. Wat er gebeurt bij een tech scam is dat u wordt opgebeld door een voor u onbekend nummer, met de boodschap dat er iets mis is met uw computer. Meestal is dit in het Engels, vaak doet de oplichter zich voor als een werknemer van Microsoft, Google of een ander bekend bedrijf.
Verschillende problemen kunnen voorgedragen worden door de oplichter. Er kan worden beweerd dat u gehackt bent, dat uw computer een virus heeft, of dat er een belangrijke update moet plaatsvinden. Er kan zelfs beweerd worden dat u verboden bestanden op uw computer heeft.
Vaak wordt u bij deze vorm van oplichting gevraagd een programma te installeren, waarmee de oplichter mee kan kijken op uw scherm. Het kan zijn dat er ook gevraagd wordt uw virusscanner uit te schakelen. Het programma dat geïnstalleerd wordt geeft de oplichter toegang tot uw computer, vervolgens kan de oplichter geld van uw rekening overmaken naar een andere rekening, of bitcoins kopen. Meestal moet de oplichter u nog wel vragen een TAN code door te geven vanaf uw telefoon.
Belangrijk om altijd te onthouden is dat Microsoft en andere bedrijven u nooit spontaan uit eigen initiatief zullen bellen, om u te informeren dat er iets mis is met uw computer. Als uw computer niet goed functioneert, dan is dit een probleem waar u altijd zelf achter aan zult moeten gaan. Ook de dreigementen die gebruikt kunnen worden door de oplichters, dat iemand strafbare dingen zou hebben gedaan op uw computer, of dat uw computer niet meer zal werken als u niet meewerkt, zijn compleet zonder inhoud. De enige juiste respons op deze vorm van oplichting is om de telefoon op te hangen.
Thuiswerk oplichting
Een veel voorkomende vorm van oplichting waar Bitcoin bij gebruikt wordt is thuiswerk oplichting. Bij deze vorm van oplichting wordt er een advertentie of vacature op internet gezet, vaak op Marktplaats, waarin gezocht wordt naar mensen die vanuit huis willen werken. Vaak wordt er een hoog loon beloofd, zonder dat er veel werkervaring of een hoge opleiding verwacht wordt.
Het werk dat u gevraagd wordt uit te voeren kan verschillen, maar houdt meestal in dat u financiële transacties moet uitvoeren, vaak via uw eigen bestaande bankrekening. Soms worden er bedragen op uw bankrekening gestort en wordt er van u verwacht dat u hier bitcoins van koopt, die vervolgens naar een opgegeven bitcoinadres gestuurd moeten worden. Ook komt het soms voor dat de oplichters verwachten dat u van uw eigen geld bitcoins koopt, met een belofte dat dit later gewoon wordt terug betaald.
Om te voorkomen dat u slachtoffer wordt van thuiswerk oplichting, is het altijd belangrijk dat u weet met wie u precies te maken heeft. Als de advertentie knullig overkomt en taalfouten bevat, als u geen site van het bedrijf kunt vinden, er niks over bij de kamer van koophandel is te vinden en als u nooit een ontmoeting gehad heeft met een vertegenwoordiger van het bedrijf, dan is de kans groot dat u met een oplichter te maken heeft.
Het is heel riskant om mee te werken aan deze vorm van oplichting. Het doel bij deze vorm van oplichting is namelijk meestal om u als katvanger te gebruiken, zodat iemand die op illegale wijze aan geld gekomen is het geld kan uitgeven zonder daarbij betrapt te worden. Als u het slachtoffer bent geworden van deze vorm van oplichting, is het aan te raden niet meteen naar de politie te stappen om aangifte te doen, maar om eerst een gesprek te voeren met een juridisch adviseur.
Facturen in bitcoins
Het komt soms voor dat er spam e-mails verzonden worden aan mensen, waarin beweerd wordt dat u een factuur moet betalen in Bitcoin. Meestal gaat het in dit soort gevallen om een telefoon abonnement. In de praktijk komt het niet voor dat bedrijven verwachten dat u een factuur betaalt in bitcoins. Vaak zijn dit soort e-mails te herkennen aan het feit dat er een raar e-mail adres gebruikt wordt om de e-mails mee te verzenden.
E-mails over ongeclaimde bitcoins
Het komt vaak voor dat er e-mails verzonden worden over bitcoins waar u recht op zou hebben, die u nog niet geclaimd heeft. Soms worden dit soort e-mails specifiek naar bitcoin gebruikers verzonden, waardoor het best geloofwaardig kan overkomen. Meestal komen dit soort e-mails in uw spambox terecht en vaak staat er een link in naar een onbetrouwbaar ogende domeinnaam, waar u verder niet bekend mee bent. Het doel van deze vorm van oplichting is meestal om inloggegevens afhandig te maken die u gebruikt bij andere bitcoin sites.
Marktplaats oplichting
Het komt soms voor dat u gevraagd wordt om een bepaald product op marktplaats of op andere sites te betalen in bitcoins. Vaak worden deze producten aangeboden voor veel lagere prijzen dan gebruikelijk is. Hoewel bitcoin vaak als betaalmiddel gebruikt wordt zonder problemen via betrouwbare sites, is het altijd belangrijk om op te letten of de partij waarmee u zaken doet wel daadwerkelijk te vertrouwen is.
Als de andere partij erop staat dat u in bitcoins moet betalen, terwijl u nog nooit eerder een product bij ze gekocht heeft, dan is dit een slecht teken. Er kunnen soms erg geloofwaardige verhalen gepresenteerd worden, waarom het nodig is dat u in bitcoins betaalt. Als u echter niet precies kunt achterhalen wie er persoonlijk achter de advertentie zit, dan is het af te raden om te betalen in bitcoins.
Algemene kenmerken van oplichting
Zodra veel mensen eenmaal bekend zijn met een bepaalde vorm van oplichting, veranderen oplichters vaak hun methodes. Ze sturen bijvoorbeeld nieuwe e-mails, in naam van een ander bedrijf. Het is daarom belangrijk een aantal vuistregels te onthouden. Oplichters proberen u vaak angst in te boezemen om u zover te krijgen dat u mee wilt werken. In andere situaties worden er juist onrealistische beloftes gemaakt over de enorme winst die een investering zal opleveren.
Meestal is niet duidelijk te achterhalen met wie u contact heeft. De oplichter wil anoniem blijven, of gebruikt een valse identiteit. Wanneer u het niet vertrouwt, is het altijd aan te raden om contact op te nemen met het bedrijf in kwestie, of eventueel navraag te doen op internet.
Lees het originele artikel op Bitcoin.nl